‘Praat met de jongere en niet alleen met de ouders.’ – Tim
‘Het is zo bizar gegaan’, vertelt Illelta, Jeugdprofessional bij Stichting Jeugdteams Zuid-Holland Zuid. ‘Ik dacht opeens aan Tim, een jongere die ik het verleden heb ondersteund, hoe het met hem zou zijn na een jaar geen contact meer met elkaar. Tim is inmiddels 19 jaar. In mijn telefoon had ik een herinnering gezet op de vrijdagmiddag om hem een appje te sturen voor de maandag erop. Diezelfde middag week kwam ik hem tegen (ik geloof niet in toeval). Hij zat achterop de scooter bij een vriend, zwaaide en zei mij enthousiast gedag. Het was maandag en ik wilde hem een appje sturen, maar het telefoonnummer dat ik had klopte niet meer. Ik appte zijn moeder of zij wilde vragen of ik zijn nummer mocht krijgen. Boven de verwachting van zijn moeder, mocht ze Tims nummer aan mij geven. We hadden afgesproken, want hij wilde heel graag langskomen om elkaar weer te zien. Vervolgens kwam de vraag een maand later of ik een succesverhaal had om te vertellen, en ik moest gelijk weer aan Tim denken. Dit interview is in samenwerking met Tim gemaakt.’ (Tim is niet zijn echte naam).
‘Ik weet dat je niemand vertrouwt, maar geef mensen het voordeel van de twijfel.’ – Illelta
Op het moment dat Illelta Tim voor de eerste keer ontmoette was hij erg onzeker. Tim werd vaak weggestuurd van school. Hij had weinig positieve ervaringen in contact met mensen en had veel teleurstellingen ervaren. Daarnaast hadden Tim en zijn ouders strubbelingen in het contact met elkaar.
Illelta is begonnen om het contact met Tim aan te gaan door gesprekken en te gaan kijken welke school passend was. Ook op zijn nieuwe school liep het niet altijd goed. Samen met Tim bekeek ze de situatie en vroeg ze hem wat hij wilde en gaf ze hem kaders om daarbinnen te bewegen. Hiermee beoogde ze zijn intrinsieke motivatie omhoog te krijgen. Een boodschap die ze hem hierbij meegaf was: ‘Ik weet dat je niemand vertrouwt, maar geef mensen het voordeel van de twijfel.’
‘Ik denk dat ik dit allemaal moest meemaken om te veranderen.’ – Tim
Tim kwam vervolgens in jeugddetentie terecht. hij vertelt dat hij het slecht met hem ging in de periode dat hij vast zat: ‘ik was zo druk in mijn hoofd, maar het contact met jou (Illelta) was fijn.’ Achteraf ziet hij dit als volgt: ’Ik moest fouten maken om te leren. Misschien niet altijd goede dingen, maar dat heeft me wel geholpen. Ik denk dat ik dit allemaal moest meemaken om te veranderen.’ Tim vertelt dat hij niet wist wat hij moest doen als hij vrij kwam: ‘Ik zag mezelf niet echt werken of andere dingen doen.’ Illelta zag dat hij het nodig had om het lijntje met haar te houden om te beseffen dat hij haar nog steeds kon vertrouwen en om hem voor te bereiden op gesprekken en sollicitaties. Tim vertelt: ‘Je kwam langs. We hadden belcontact. Je vroeg hoe het ging. Het was ook gezellig toen je kwam. Je maakte me aan het lachen. Ik werd gerustgesteld en kreeg toen meer hoop. Ik wist niet hoe lang ik moest zitten. Uiteindelijk werd het een half jaar.’
‘Als je een moeilijke periode zit, is het ook moeilijk om verder te kijken.’ – Tim
Illelta heeft de contacten aangehouden met de ouders, is mee gegaan naar Tims zittingen en ging af en toe bij hem op bezoek. Bij het bieden van toekomstperspectief kwam ook het samen doen wat nodig is aan bod. Illelta heeft lijntjes gelegd met andere mensen in de plaatselijke gemeente die konden ondersteunen bij de integratie, Tims school en de reclassering, zodat dit alles geregeld was zodra Tim weer vrij kwam. Hierbij heeft Illelta Tim zelfregie gegeven. ‘Het is jouw leven, wat wil jij?’
Eenmaal uit detentie kon Tim 2 dagen in de week aan de slag in een klein bedrijf. Het was een fijne omgeving. Tim vertelt: ‘Ik was altijd zo druk in mijn hoofd. Dankzij jou (Illelta) was het gelukt om ergens tijdelijk te werken. Ik had nog wel paniekaanvallen, maar het ging steeds beter. Ik begon met 2 dagen werken van 7.00 tot 16.00 uur. Ik werk er nog steeds en ik doe het nu fulltime.’ Ook Illelta merkt dat Tim zich steeds minder liet belemmeren door angst en steeds meer durfde. ‘Hij werd steeds meer ontspannen in contact met andere mensen.’
‘Ik heb eigenlijk mezelf weer terug gevonden.’ – Tim
Tim vertelt dat hij heeft ontdekt dat hij mensen meer kan vertrouwen en dat de ander hem kan begrijpen. Daarnaast is hij rustiger geworden in zijn hoofd, is hij zelfstandiger en heeft hij meer zelfvertrouwen. ‘Als ik goede dingen doe, dan komen er ook goede dingen op mijn pad. Weet je, het is moeilijk om zeker te zijn in onzekere tijden. Ik heb eigenlijk mezelf weer teruggevonden. Ik probeerde altijd alles zelf op te lossen, en dacht dat ik geen hulp nodig had, maar het is niet verkeerd om soms hulp te vragen.’
De boodschap van Tim aan andere jongeren: ‘Je kan alles bereiken, als je het zelf maar wil!’ Zijn dromen tijdens het eerste gesprek over dit interview: het hebben van een eigen woning, een vriendin, goed contact onderhouden met ouders en andere familie en blijven vissen. Inmiddels woont Tim sinds vorige week op zichzelf!
‘Wat mij raakte is dat hij in zichzelf is gaan geloven. Hij kon zich niet voorstellen om ergens te gaan werken. Het is hem uiteindelijk wel gelukt.’ – Illelta
Illelta vertelt over het moment dat ze Tim weer sprak om vragen te stellen voor dit artikel: ‘Ik dacht, wow, ik was al trots op hem en kijk hoe trots ik nu ben op wie hij geworden is. Blijkbaar heb ik dus wel degelijk een belangrijke rol gehad in zijn leven. Hij heeft echt opgepikt waar we over hebben gepraat. Ik was enorm blij om hem weer te zien.’
‘Ik hoop dat dit verhaal anderen bemoedigt, aanzet tot het delen van succesverhalen en om soms lekker buiten de kaders te blijven denken. Blijf op zoek naar netwerkpartners en geef de jongeren zelfregie, want ze weten echt wel wat ze nodig hebben! En gesprekken met ouders zijn belangrijk, maar voer vooral het gesprek met de jongere zelf’, aldus Illelta.